کنیه چیست و چرا در زبان عربی به کار برده می شود؟

در این مطلب با ما همراه باشید تا کنیه و معنای آن در زبان عربی را شرح دهیم. کنیه معمولا یک نسبت خانوادگی را نمایان می کند و با اسم شخص یا ویژگی درآمیخته می شود.

در فرهنگ و زبان عربی کنیه به پیشوند اسامی مردان و زنان گفته می شود که معنای پسر یا پدر یا مادر و… را به اسم فرد اضافه می کند.مانند پیشوند های ام یا اب یا ابو و… دراین‌گونه نام‌گذاری معمولاً نام پسر بزرگتر با پیشوند اب یا ام همراه می‌شود و به معنای پدر فلان شخص یا مادر فلان شخص است.

استفاده از کنیه به جای نام اصلی بیشتر برای احترام و بزرگداشت اشخاص بوده ولی گاه دلایل دیگر هم داشته است. در روایات نیز استفاده از کنیه امری پسندیده دانسته شده ولی از بعضی کنیه‌ها نهی شده‌است.

در فرهنگ عربی کنیه، اسمی است غیر از اسم اصلی شخص که در اول آن لفظ اب یا ابن یا ام می‌آید و برای تعظیم و تکریم است.البته گاهی کلماتی که پیشوند «بنت، أخ، أخت، عم، عمة، خال، خالة»، آغاز می‌شود نیز کنیه نامیده می‌شود. گاهی کنیه بر اسم اصلی شخص غلبه پیدا می‌کند.

چرا کنیه را به کار می بریم؟

برای علت نامیدن افراد به کنیه، دلایلی ذکر کرده‌اند:

• عظمت و بزرگی اشخاص: بیشتر کنیه‌های اشخاص از این نوع است.
• نیت خوب و نیک شدن: هنگام تولد کودک کنیه‌ای نیکو انتخاب می‌کردند، به امید آنکه بزرگ شود و دارای خانواده و فرزند گردد. مانند أبوالفضل، گرچه این فرزند هنوز نوزاد بود و فرزندی به نام فضل نداشت که بدان کنیه پذیرد.
• حفظ جان تقیه بزرگان: در دوره‎هایی از تاریخ حضرت علی(ع) و دیگر امامان را با کنیه‌ای خاص خطاب می‎کردند. به عنوان مثال علی(ع) را با کنیه ابازینب خطاب می‌کردند. ابن ابی الحدید بیان کردند: بنی امیه از اظهار فضایل علی(ع) منع کرده‌ بودند تا آنجا که حتی اگر شخصی می‌خواست حدیثی، بلکه در مسائل دینی از ایشان نقل کند، با کنیه «ابوزینب» از ایشان حدیثی را نقل می‌کرد.