ماه های حرام در دین اسلام کدام اند و چرا به آن ها حرام می گویند؟

ماه های حرام چهار گانه در دین اسلام، دارای شرایط خاص هستند و در این ماه ها جنگ از سوی مسلمانان جایز نبوده و دیه ی قتل نیز افزایش می یابد. در ادامه دلیل حرام بودن این ماه ها و فلسفه معرفی این ماه های چهارگانه حرام را بررسی خواهیم کرد.

ماه های قمری و ماه های حرام کدام اند؟

ماههای قمری عبارت‌اند از: محرم، صفر، ربیع الاول، ربیع الثانی، جمادی الاول، جمادی الثانی، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذیقعده و ذیحجه.
از این دوازده ماه، چهار ماه رجب، شوال، ذیقعده و ذیحجه ماه‌های حرام شناخته می‌شوند که هر گونه جنگ و نبرد در آنها حرام شمرده شده است. سه ماه پشت سر هم و یک ماه (رجب) جدا از بقیه است.
بعضی از مفسران قرآن، تحریم جنگ در این چهار ماه را از زمان حضرت ابراهیم علیه السلام می‌دانند. در عصر جاهلیت نیز این قانون به عنوان یک سنت به قوت خود باقی بود؛ هر چند آنها طبق میل خود، گاهی جای این ماه‌ها را تغییر می‌دادند، ولی در اسلام همواره ثابت و غیر قابل تغییر شد.
گفتنی است که تحریم جنگ در این چهار ماه در صورتی است که جنگ از سوی دشمن بر مسلمانان تحمیل نشود

قرآن و معرفی ماه های حرام

آفریدگار آسمان‌ها و زمین در آیه 36 سوره توبه تعداد ماه‌های سال را دوازده ماه معرفی کرده و فرموده است:

انَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِی کتَابِ اللَّهِ یوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذَلِک الدِّینُ الْقَیمُ فَلَا تَظْلِمُوا فِیهِنَّ أَنْفُسَکمْ وَقَاتِلُوا الْمُشْرِکینَ کافَّةً کمَا یقَاتِلُونَکمْ کافَّةً وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِینَ

یعنی: همانا شماره‌ ماه‌ها در علم خدا دوازده ماه است‌، که در کتاب تکوین، روزی که آسمان‌ها و زمین را آفرید، تثبیت گرداند. از آن، چهار ماه، حرام است و آن دین قیم است که به مصالح عباد قیام دارد. پس در این چهار ماه بر خود ستم مکنید و با مشرکان، جمیع آنان، قتال کنید، چنان‌که آنان با شما، جمیع شما، جنگ می‌کنند. و بدانید خدا همواره با پرهیزگاران است.

نرخ دیه در ماه های حرام

بنابر قانون مجازات اسلامی در ایران، نرخ دیه (فوت) در ماه‌های حرام یک سوم افزایش می‌یابد.

جنگ در ماه های حرام جایز است؟

علاوه بر تشدید دیه، در این چهار ماه جنگ نیز کنار گذاشته می‌شود. یکی از ثمرات این مقررات، ایجاد و افزایش امنیت عمومی به خصوص برای افرادی است که قصد حج یا عمره رجبیه دارند، می‌باشد.

و اگر کسانی علی رغم ممنوعیت جنگ، در این‌ماه‌ها به آن مبادرت ورزند، در این صورت بر آنانی که مورد هجوم واقع شده‌اند، جنگ دفاعی ممنوعیت ندارد. و بر همین مطلب تصریح دارد استفتاء ذیل:

س 77‌- در چه صورت حرمت ماههای حرام شکسته و مسلمین می‌توانند جنگ کنند؟

ج‌- در جنگ دفاعی هر موقع که دفاع واجب باشد باید بر آن اقدام شود اگر چه در ماه حرام باشد.

(استفتائات امام خمینی، ج 1، ص: 516)